Vorige week schoof ik aan bij een overleg van de Zeeuwse kennisagenda Onderwijs, regio Goes.
Het doel hiervan is om goed onderwijs nog beter maken en dat begint met het stellen van goede vragen. Het begint met vragen van leraren, schoolleiders, bestuurders, opleiders, leerlingen en studenten, onderwijsonderzoekers en het werkveld in de regio waar we voor opleiden en/of samen mee opleiden. Al deze vragen willen we verzamelen in een Zeeuwse kennisagenda.
Β
Mooi dat er uit zoveel verschillende geledingen van ons onderwijs in Zeeland mensen aanwezig waren om samen met elkaar te brain- en heartstormen over onze visies op onderwijs.
Β
Het mooiste vond ik de grootste gemene deler: LOSLATEN VAN HET OUDE DAT NIET MEER DIENT.
Daar waren we het unaniem over eens.
Β
Dus op zich zou je zeggen, ok, omgooien die hele handel, want de wil is er.
We snappen allemaal ondertussen dat hoe we ons onderwijs hebben ingericht ten tijde van de IndustriΓ«le Revolutie, dat dat niet helemaal meer passend is bij wat kinderen nu nodig hebben. En wat we als maatschappij daarin van elkaar nodig hebben.
Ok, loslaten dus.
Ja maar, hoe dan?Β
Want loslaten van het oude is spannend. Het oude kennen we. Weten we. Dat ligt al 100+ jaar vast. 1 en 1 = 2. Kaders. Structuren. Beleid. Controle.
En dat nieuwe, dat is er nog niet. Het bestaat nog niet. Dat zullen we zelf moeten gaan vormgeven.
En de pioniers onder ons (waarvan ik er zelf ook één ben), die gaan hierop aan!
Β
Ja, verandering! Ja, pionieren, uitproberen, kijken wat er al is wat werkt, wat voor good practices we kunnen vinden, wie doen dit al, waar vinden we deze informatie, wat gaan we zelf uitvinden. Leuk! Ik krijg daar enorm veel energie van.
Ten dele omdat het inhoudelijk boeiend is en de ontdekkingsreizigers in ons wakker geschud worden! Op avontuur!
En ook omdat nieuwe paden maken, omdat de wegen er nog niet zijn, ons ook altijd enorm veel leert over onszelf, over het proces, over relaties, over samenwerken, over de uitdagingen die we tegenkomen, de spanningen die dat met zich mee kan brengen en hoe we daar mee omgaan. En nee, dat gaat niet altijd van een leien dakje en het knettert en het knalt en het voelt vaak erg oncomfortabel bij vlagen, maar de pioniers onder ons betalen met liefde die prijs omdat het gewoon tΓ© leuk is om het niet te doen. Enjoying the rideβ¦
Maar er zijn ook mensen die niet zo aangaan op nieuwigheden. Op verandering. Die wat behoudender zijn. Wat bedachtzamer. Maar dat wil niet zeggen dat deze mensen niet mee willen in de nieuwe tijdgeest. Ze hebben daar alleen iets anders voor nodig dan de pioniers.
En we hebben ze allebei nodig. Zowel de pioniers als de behouders. En er wordt soms te makkelijk gepraat over weerstand. βZe willen niet want ze zijn bang voor verandering.β Dat is te makkelijk. En ook niet altijd waar.
Ik heb mezelf regelmatig moeten terugfluiten (of ik werd teruggefloten, door mensen of door mijn lichaam, of door het leven zelf) omdat ik te hard rende op weg naar mijn volgende missie. Dat is ook niet handig.
We hebben juist diversiteit nodig. Verschillen. In ons onderwijs, in de manier waarop we naar de samenstellingen van groepen leerlingen kijken, in de begeleiding ervan en in de manier van leiden en uitvoeren.
En dit hele proces van onderwijstransitie vraagt iets van ons. Zeer krachtig leiderschap. Emotionele veiligheid. Gezonde en fitte medewerkers. Daadkracht. Visie. Pionieren en behouden.
Logisch, zou je zeggen, geen rocketscience. Dat klopt.
Maar ik kom op heel veel plekken waar dit er toch een beetje anders uitziet.Β
Β
Want waar er veranderingen zijn, is vaak weerstand. En de verschillen tussen de pioniers en de behouders worden vaak vergroot doordat de nadruk ligt op de verschillen.
En iedereen een tegengestelde richting op rent.
Dan ga je uiteindelijk helemaal nergens heen. En sta je over 100 jaar nog op dezelfde plek.
Dat is niet handig. Gasgeven en remmen tegelijkertijd.
Weerstand is heel goed en erg gezond als het authentiek is.
Dat zijn de behouders. Die beschouwen en rustig kijken of het allemaal wel praktisch uitvoerbaar is. En hoe dan. En die zorgen voor stevigheid en verankering.
Maar er bestaat ook een andere weerstand. De weerstand om processen aan te gaan omdat het te onveilig voelt. En onze nervus vagus en ons parasympatisch zenuwstelsel dan in de actie schiet. En automatisch onze beschermingsmechanismen in werking treden. Dan kunnen we niet meer functioneren, dan zitten we vast in onze weerstand en survivalmodus.
En kΓΊnnen we niet mee in de veranderingen. Ons systeem werkt niet mee. Niet omdat we niet willen, maar omdat dat op moment niet gaat.
En de enige manier om hierdoorheen te komen is door je bewust te worden van deze processen. Om vervolgens nieuwsgierig deze weerstand te onderzoeken. Zodat je vanuit een nieuwe vorm van veiligheid nieuwe en bewustere beslissingen kunt nemen op basis van authenticiteit. In plaats van vanuit je survivalmodus.
En het mooie is dat je dit kunt leren. Iedereen.Β
Het vergroten van je emotionele intelligentie noem ik dat.
En hoe meer je je bewust wordt van al je eigen innerlijke processen, hoe makkelijker het wordt om met anderen samen te werken aan alle uitdagingen die op ons wachten.
Β
Dus zeg niet te makkelijk: βHij of zij wil niet.β
En ja, willen en kunnen liggen vaak heel dicht bij elkaar.
En om Γ©chte veranderingen aan te gaan, hebben we elkaar allemaal nodig, niet alleen de pioniers. En om iedereen mee te krijgen is er veiligheid nodig.Β
En waar die er niet is, vind je vaak veel weerstand, dus dat is een mooie veiligheidsmeter. π
Leiding geven aan al deze processen is vaak inhoudelijk al ingewikkeld genoeg en dan kom je ook nog die veiligheid en die weerstand tegen. Sommige leidinggevenden lopen daar helemaal op stuk. En dat is niet nodig.
Als expert op het gebied van emotionele intelligentie en krachtig leiderschap help ik schoolleiders en hun teams in veranderprocessen. Het creΓ«ren van een veilige sfeer op school en hoe we nieuwsgierig en open kunnen blijven naar onszelf, elkaar en alles wat we met elkaar te doen hebben.
Β
Het om leren gaan met weerstand doet een enorm beroep op je eigen emotionele intelligentie als schoolleider. Het kan zijn dat je je nog niet altijd even comfortabel voelt in de gesprekken die je hierover te voeren hebt. Met je team of met ouders.
En dan komt je eigen kwetsbaarheid weer om de hoek kijken.Β
Heel graag vertel ik je daar meer over in mijn nieuwe masterclass:Β
βDe kracht van kwetsbaarheid in lastige gesprekkenβ β Wat we kunnen doen als we ons onbehaaglijk en kwetsbaar voelen, vooral tijdens lastige gesprekken, zodat we beter om kunnen gaan met onszelf en met de ander om elkaar beter te begrijpen en zo authentieke relaties aan kunnen gaan.Β
Ik neem je mee in wat we van paarden kunnen leren als het gaat om hoe zij omgaan met hun eigen kwetsbaarheid, hun interacties met elkaar, hoe ze elkaar en de kudde veilig houden wat daarin voor hen het allerbelangrijkste en van levensbelang is: congruentie, authenticiteit en verbinding.
Geef je even op door een e-mail te sturen naar: rixta@academievoorontspanneonderwijs.nl met je voorkeursdatum:Β
Di 21 maart 09.30 β 11.00
Do 23 maart 09.30 β 11.00
Β
Groet,
Rixta
Β
Ps. Wil je meedenken over de Zeeuwse kennisagenda onderwijs?
Meld je even!
p.s. Hier vind je meer informatie over mijn mentorprogramma βDaadkrachtig Leiderschapβ.
Stuur mij even een berichtje als je hier interesse in hebt, binnenkort sluiten de deuren voor de groep in maart.
Β
En mocht je βm nog niet eerder hebben ontvangen of gedownload:
Alvast een voorproefje op de masterclass βDe kracht van kwetsbaarheid in lastige gesprekkenβ:
p.s. Hier is mijn handige gesprekstool die je kunt gebruiken bij een gesprek waar je een beetje (of heel erg) tegenop ziet. Altijd handig.
