25% van de leerkrachten verlaat binnen 3 jaar het onderwijs weer en die mensen zijn we voor altijd kwijt, en dat is eeuwig zonde!
Nader onderzoek van Oumaima El Ghoulbzouri wijst uit dat nummer één van de belangrijkste oorzaken van deze massale uittocht is dat deze mensen effectief leiderschap missen.
Anderen redenen die worden genoemd voor hun vertrek zijn teveel of te weinig autonomie, waarbij bij het laatste bedoeld wordt dat ze te weinig ondersteuning en begeleiding ervaren.
En last, but not least⦠de werkdruk! De frustratie als ze niet ieder kind hebben kunnen geven die dag wat ze nodig hadden zorgt o.a. voor een gevoel van frustratie en emotionele belasting.
Lieve mensen, hier kunnen we wat aan doen.
Β
Schoolleiders leren veel op hun opleidingen, maar blijkbaar mist er nog wat, anders zou ineffectief leiderschap niet genoemd worden als reden voor vertrek.
We kunnen leerkrachten betere ondersteuning en begeleiding bieden.
En we kunnen leerkrachten helpen om hun emotionele intelligentie, veerkracht en flexibiliteit te ontwikkelen. Zo ingewikkeld is dat niet, dat is namelijk een spier die je gewoon kan trainen. (Net als die van aandacht trouwens).
Wat betekent effectief leiderschap eigenlijk?
Effectief leiderschap gaat erom dat je het juiste doet. Niet wat goed voelt. Of wat je denkt dat goed is. Of waarvan jij denkt dat anderen dat vinden. Of wat in de boekjes staat.
Theoretische kennis is zeer waardevol, maar het is handig dat je dat op zijn waarde weet te schatten. En niet allesoverheersend laat zijn, want dan kun je niet effectief zijn.
Wij mensen, hebben namelijk een hoofd, de rest van ons lichaam, emoties, gedachten, overtuigingen en gevoelens en een intuΓ―tief weten.
Β
En voordat je nu denkt, OMG wat een zweverig gedoe, ik haak hier af, lees nog even door, want het wordt leuk.
Dat hoofd, dat kennen we. Daar is ons hele leven, onze maatschappij, ons onderwijssysteem op gebouwd. En waarvan we nu beginnen te merken dat alleen onze mentale wijsheid op heel veel vlakken niet meer toereikend is (zie bovengeschetste problemen).
Vandaar dat oude systemen aan het afbrokkelen zijn en dat is alleen maar goed, want dan kunnen we dingen gaan ontwikkelen die meer passen bij wat we nu nodig hebben.
Ons lichaam is een bron van wijsheid en informatie. En ik weet zeker dat de mensen die dit lezen die ooit te maken hebben gehad met een burn-out of iets dergelijks, zullen beamen dat je lichaam altijd wint en dat ze hadden gewild dat ze geleerd hadden om beter naar de eerdere signalen van hun lichaam te luisteren, want dan waren we niet zo ziek geworden (ben ook burn-out ervaringsdeskundige).
Maar zolang we ons hoofd laten overheersen al alwetend orakel, blijven de ziektecijfers vanwege spanning en stress alleen maar oplopen.
Dat kunnen we ook anders doen.
Β
IntuΓ―tieve wijsheid is al je kennis, ervaring in combinatie met je gevoel. Dus niet alleen maar je gevoel. Dit is waarom we ΓΌberhaupt nog in leven zijn. Dit is de wijsheid waarmee onze voorouders en natuurvolkeren water vonden omdat ze werden geleid door hun intuΓ―tie. Dieren handelen naar deze wijsheid. Ze zijn afgestemd op zichzelf en op hun omgeving en zich zeer gewaar van kleine veranderingen in intentie en energie, wat ervoor zorgt dat ze het vege lijf kunnen redden, wanneer hun intuΓ―tie hen waarschuwt voor gevaar.Β
En dat doet onze intuΓ―tie wijsheid ook. Alleen overrulen we deze kennis vaak met ons hoofd. We hebben afgeleerd om deze kennis en wijsheid serieus te nemen. We hechten er geen waarde aan. Of in ieder geval, een stuk minder dan de kennis van ons hoofd.
Β
Gevolgen zijn hiervan bijvoorbeeld:
- stress, spanning, hoog ziekteverzuim
- verloop leerkrachten en schoolleiders
- kinderen die zichzelf in de nesten werken en in aanraking komen met verkeerde βvriendenβ, drugs, alcohol, seksueel mis/gebruik
- mensen die niet goed hun grenzen aan kunnen/durven geven, in relaties, op het werk, bij familie en vrienden met alle ellendige gevolgen van dien
- je doodongelukkig voelen, omdat je niet meer weet wie je bent en wat je wil, het leven overkomt je en je mist alle stuur en regie
Β
Een voorbeeld.
Ik heb ooit een wereldreis gemaakt. Toen ik in Amerika was, trok ik al backpackend rond. Ik leerde daar een jonge vrouw uit AustraliΓ« kennen en samen trokken we een tijdje op. Zo kwamen we in Colorado Springs, waar we genoten van de βhot springsβ en daar weer een paar jongens leerden kennen. Jong en naΓ―ef (en ook vol vertrouwen gelukkig), gingen we in op de uitnodiging van de twee jongens om naar hun huis te komen. Natasha en ik gooiden onze rugzakken in onze huurauto en volgden de jongens nadat we waren uitgepoedeld.
Β
De weg liep naar een bos en we reden een tijdje over een onverhard bospad. Wat een avontuur! Leuk! De jongens kookten die avond en we hadden veel lol met elkaar. Toen we gingen slapen, vertrokken de jongens naar hun slaapkamers (nee, we waren niet ingegaan op hun avances), en we rolden onze slaapzakken uit in de woonkamer.
Ik kon de slaap niet vatten. Ik had mijn bushknife standaard onder mijn kussen liggen, maar toch. Ik had een onderbuikgevoel dat ik niet meteen kon plaatsten.
βs Morgens in alle vroegte werd ik wakker (ik was toch blijkbaar op een moment in slaap gedommeld) van het geluid van een naderende auto. Ik maakte Tash meteen wakker.
βAankledenβ, zei ik. We vertrekken zo.
Tash keek me aan met een slaperig blik en vroeg βHoezo, wat is er dan?β
βWeet ik niet. Maar we gaan,β antwoordde ik kort.
We kleedden ons vlug aan, pakten onze spullen en gooiden onze rugzakken in de auto.
De jongens zaten in de keuken. Hun bezoeker had net een lading drugs gebracht. Allemaal kleine zakjes met wit spul lagen op de tafel.
βGoedemorgen, wil je ook wat proberen?β vroeg een van die gasten.
βNee, bedankt, we gaan. Bedankt voor het logeren,β kon ik nog net uitbrengen.
Ik beende naar onze auto en Tash hobbelde achter me aan.
Ik begreep nu waar mijn onderbuikgevoel vandaan kwam. Er dreigde gevaar. Ik was niet veilig. En mijn systeem waarschuwde mij. En op dat moment handelde ik daarnaar.
Β
Ik weet niet wat er was gebeurd als we waren gebleven. En dat is misschien maar goed ook.
Β Want als Nederlandse met als vertrek- en aankomstvlucht vanaf Schiphol, Amsterdam aangetroffen worden in een drugspand, leek me geen goed scenario.
Dus dit bedoel ik met intuΓ―tieve wijsheid. Waar ik in dit geval naar luisterde en naar handelde.
Kun je ook niet doen. Of je laten overrulen door je verstand.
Zoals Rik een keer deed bij het parkeren van de auto. Je mocht er eigenlijk niet parkeren. Maar er stonden al meer autoβs. Hij deed het toch en toen we terugkwamen hadden we een parkeerboete.
Hij zei dat hij eigenlijk voelde dat het beter was om de auto daar niet neer te zetten, maar dat hij dachtΒ het zal wel meevallen. En dat was dus niet zo.
Β
Dit is een voorbeeld van de intuΓ―tieve wijsheid overrulen met je verstand. Wat dus niet altijd gelijk heeft, blijkt uit dit voorbeeld.Β
Wat ik je wil meegeven in dit artikel is dat effectief leiderschap te maken heeft met het ontwikkelen, het vertrouwen op en het handelen naar Γ‘l je intelligenties.
En dat kun je gewoon leren.
Dat maakt je namelijk tot een betrouwbare leider, waar mensen graag bij in de buurt willen zijn. Dan lopen ze niet zo snel weg.
Het maakt dat je ok leert zijn met alle heftigheid die onderwijsvernieuwingen met zich mee kunnen brengen, de weerstand, de emoties, de uitbarstingen, het gedoe, de onrust. En veel beter leiding kunt geven aan deze transitieprocessen. Vooral ook omdat je er zelf veel lekkerder en ontspannen inzit.
Wil je meer weten over effectief leiderschap? En ben je benieuwd naar hoe dat bij jou zit? Wil je je team helpen om oude systemen los te laten, zodat jullie samen in harmonie kunnen bouwen aan nieuw onderwijs?
Β
Kom dan naar mijn gratis online masterclass:
Hoe help ik mijn team loslaten van oude systemen bij onderwijsvernieuwingen?
Want we willen allemaal wel loslaten, maar lopen vaak vast in het kunnen of hoe dan en dat vraagt zeer effectief leiderschap van jou als schoolleider.
In deze masterclass neem ik je mee in de wetenschap over:
- Loslaten van het oude - Ik vertel je over wat βloslatenβ eigenlijk is, waarom dat soms zo ongelooflijk moeilijk kan zijn en wat je kunt doen om dit makkelijker te maken voor jezelf en je team.
- Vertrouwen op alle vier je intelligenties, zodat je meer evenwichtig leiding kunt gaan geven aan o.a. veranderprocessen en je team kunt helpen te vertrouwen en los te laten.
- Wat we van paarden kunnen leren over loslaten, daadkrachtig en evenwichtig leiderschap.
Geef je even op via deze link, dan zie ik je dinsdag 18 april online!
Β
Wat is jouw grootste inzicht naar aanleiding van dit artikel?
Β
Groet,
Rixta